در این مقاله آموزش اصولی تیراندازی با کمان (Archery) و همچنین نحوه صحیح ایستادن (Stand)، استقرار، نحوه کشیدن زه کمان، نشانه گیری (Marking) و رها کردن تیر و نحوه صحیح نگه داشتن کمان در دست بیان شده است.
۱. هدف از تیراندازی با کمان ( Archery)
۲. آموزش تیر اندازی با کمان
۲.۱ ایستادن (Stand)
۲.۲ استقرار (Establishment)
۲.۳ نحوه قرار گیری انگشتان بر روی زه کمان
۲.۴ نحوه کشیدن زه کمان (Pulling The Bow)
۲.۵ نحوه قرارگیری زه کمان بر روی صورت
۲.۶ نحوه صحیح نگه داشتن کمان در دست
۲.۷ نشانه گیری (Marking)
۲.۸ رها کردن تیر (Drop The Shot)
۲.۹ تعقیب تیر تا هنگام برخود به هدف
هدف از تیراندازی با کمان ( Archery)
تیر اندازی با کمان یکی از هنرهای جنگی تاریخ بشر که است تاکنون ادامه داشته و به عنوان قدیمی ترین ورزش در جهان شناخته می شود. تیرو کمان بوسیله انسان های اولیه با هدف شکار برای بقاء و پاسداری از خود در برابر تحاجمات ساخته شد. پیدایش این ابزار آن چنان در فرهنگ و تمدن بشری مهم است که بسیاری از محققان و تاریخ شناسان پیشرفت اولیه انسان را وام دار پیدایش تیر و کمان برای شکار و بقاء، آتش و چرخ می دانند. نخستین مردمانی که تیر اندازی با کمان را به عنوان امری ضروری در زندگی ابداع، و از آن بهره برند ما ایرانیان هستیم. تیرو کمان از بدو پیدایش تا کنون به وضوح در تمامی فرهنگ ها و سنت های اقوام مختلف سرزمین پارس (ایران) دیده شده است. یادگیری و آموزش این ورزش به قدری در میان ادیان مختلف توصیه شده است که پیامبر اسلام درباره آن می فرمایند : هر کس تیراندازی بداند و آنرا آنجام ندهد یکی از نعمت های خداوند را ترک نموده است. تیرانداختن با کمان علاوه بر اینکه قدرت جسمانی را بهبود می بخشد، تمرکز و انعطاف بدنی را نیز افزایش می دهد، این ورزش به ما می آموزد که چگونه تمرکز، ذهن و صبر و استقامت خود را افزایش دهیم. در ادامه به آموزش اصولی تیراندازی با کمان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
بیشتر بدانید: آشنایی با انواع تیر و کمان
آموزش تیر اندازی با کمان
ایستادن (Stand)
ایستادن صحیح اولین قدم در ورزش تیرو کمان محسوب می شود که نقش بسزایی بر حرکات بدن در هنگام تیراندازی ایفاء می کند. زوایای مختلف بدن به طرز ایستادن نیز مرتبط است، از این روی نحوه ایستادن امری مهم در تیر انداری محسوب می شود. در ادامه نحوه صحیح ایستادن را ورد بررسی قرار خواهیم داد.
در هنگام تیر اندازی با کمان باید به صورت ۹۰ درجه نسبت به سیبل ایستاده، و سر را به سمت سیبل بگردانیم، پاها بایستی به میزان عرض شانه از هم باز شوند و پنجه ها کمی متمایل به سمت بیرون قرار گیرند. برای برقراری تعادل خطی فرضی از وسط سیبل رسم می کنیم، بطوری که خط فرضی از نوک انگشت شصت بگذرد، سپس پاها را در دو طرف خط شلیک قرار می دهیم در این حالت باید راحت باشیم و عضلات در حالت انقباض قرار نداشته باشند.
بیشتر بدانید: آشنایی با قوانین و مقررات تیراندازی با کمان
استقرار (Establishment)
نحوه صحیح استقرار در تیراندازی با کمان و استفاده از بازوها در زمان رها کردن تیر بسیار مهم است. در این حالت شانه ها بایستی در یک امتداد باشند به این صورت که دست کشش زه و دست کمان در یک راستا قرار گیرند، دست کشش و کمان باید در یک نقطه به طرف هدف قرار داشته باشند. در این وضعیت بایستی دست کمان با شانه کمان و شانه کشش در یک راستا باشند و بازوی کمان باید با شانه کشش یک زاویه ۴۵ درجه تشکیل دهند. در این وضعیت باید بازو طوری قرار گیرد که آرنج با زه کمان در فاصله کمی از یکدیگر قرار داشته باشند.
بیشتر بدانید: کمان کراسیو (Crossbow) چیست؟
نحوه قرار گیری انگشتان بر روی زه کمان
پیش از گرفتن زه کمان باید قسمت انتهایی تیر (دم تیر) را بر روی زه، در محل استقرار تیر قرار دهیم. بوسیله سه انگشت، انگشت اشاره قسمت بالایی تیر، انگشت میانی و پائینی به شکل حلقه درپایین تیر بر روی زه کمان قرار گیرند. سپس به کمک انگشتی که در دست کشش قرار دارد باید زه کمان را بگیریم، در این حالت باید از بند اول انگشتان برای گرفتن زه استفاده کنیم. سپس انگشتان خود را به دور زه از مفصل اولین و دومین اانگشت قلاب می کنیم، به این طریق یک قلاب مستحکم برای نگه داشتن و حمایت از زه کمان پدید آورده ایم.
نحوه قرارگیری دست بر روی کمان
کمان را بایستی در دستی که مایل ایم نگه دارنده کمان باشد این گونه قرار دهیم که :
- بین انگشت شست و انگشت سبابه شبیه به شکل V باشد. به طوری که انگشتان بدون هیچ گونه فشار در کنار کمان زاویه ۴۵ درجه را ترسیم کنند.
- باید توجه داشت که هیچگاه نباید کمان را محکم در دست بگیریم زیرا فشار کمان در راستای خط فشار تقسیم خواهد شد.
بیشتر بدانید: چگونگی پیدایش تفنگ و اسلحه
نحوه کشیدن زه کمان (Pulling The Bow)
زه کمان را در طول دستی که کمان را با آن گرفته ایم به طور مستقیم و بصورت کاملا افقی از بالا به پایین کشیده،تا جایی که دست در زیر چانه قرار گیرد و به طوری که استخوانهای کتف به یکدیگر نزدیک شوند. سپس در حالی که به داخل روزنه دید نگاه می کنیم کمان را به سمت پایین به قدری که به نقطه مقابل هدف برسد، کشیده و در آخر کشش کامل را انجام دهیم.
نکته : تلاش کنید که با عضله پشت شانه و کتف، عمل کشیدن زه را انجام دهید. انجام تمرینات مناسب جهت تقویت عضلات شانه و کتف ، می تواند تاثیر فراوانی بر عملکرد شما در ورزش تیراندازی داشته باشد.
در هنگام کشیدن زه کاملا صاف، مستقیم و راحت بایستید و شانه ها را تا حد ممکن پائین نگاه دارید.
نحوه قرارگیری زه کمان بر روی صورت
در این حالت زه به آرامی با نوک بینی تماس پیدا می کند و دست با فک مماس، و به آرامی به آن فشار وارد خواهد کرد و سپس درشکل ثابتی قرار خواهد گرفت. لمس بینی، لب و چانه زمانی اتفاق خواهد افتاد که دست بر روی فک قرار گیرد و زه صورت را لمس می کند و انگشت شست ببه طرف کف دست خم شود تا کاملا انگشتان مقابل گردن قرار گیرند و زه به طور کامل چانه و بینی را لمس کند. باید در نظر داشت که کوچکترین تغییر در این حالت بر مقدار نیرویی که کمان بر تیر وارد می کند تأثیر گذار خواهد بود.
در زمان قرارگیری زه بر روی صورت باید به این نکات توجه داشت که :
- انگشت سبابه دقیقا در زیر چانه قرار داشته باشد، و دهان کاملا بسته و دندان ها بر روی همدیگر باشند.
- زه کمان باید کاملا به صورت چسبیده و یک اثر ثابت در ایجاد کند تا در طول مدت تمرین یک نقطه ثابت برای کشش زه وجود داشته باشد.
بیشتر بدانید: آشنایی با انواع تفنگ های بادی
نحوه صحیح نگه داشتن کمان در دست
نگه داشتن صحیح کمان در دست امری مهم در تیراندازی است زیرا تیرانداز باید اطمینان حاصل کند که در مرحله تیراندازی عضلات پشت (کتف – شانه ها) درگیر هستند و باعث آسیب دیدگی کماندار نخواهد شد.
برای صحیح نگه داغشتن کمان در دست بایستی این مراحل اجرا شود :
- عضلات پشت کتف درگیر شوند.
- دست کمان، دست کشش و آرنج باید در یک راستا قرا داشته باشند.
- شانه ها تا حد ممکن پائین نگاه داشته شوند.
- دست کمان برای تنظیم کردن روزنه دید و هدف بر روی هم جابه جا شوند.
- تنظیم زه به درستی انجام و کنترل شود.
- زمان نگهداری باید در بازه زمانی بین ۱/۲ و ۳/۴ ثانیه به طول انجام گیرد.
بیشتر بدانید: ورزش برای سفت شدن بازو
نشانه گیری (Marking)
پیش از تمرکز کامل بر روی هدف، باید برای اطمینان از اینکه همه چیز در وضعیت درست قرار دارد و تمامی مراحلی که قبلا گفته شد کنترل شود. هنگامی که تیرانداز به سوی هدف نشانه گیری می کند با تمام تلاشی که برای ثابت نگه داشتن کمان انجام میدهد، طبیعی است که روزنه دید به اطراف جابه جا شود. در این حالت کماندار باید با تمرین تلاش کند که روزنه دید را در جای ثابت و هم سو با هدف قرار دهد. هنگامی که تیر پس از رها شدن به سمت چپ یا راست و یا بالا و پایین حرکت کند با تغییر حالت روزنه دید، می توان آن را اصلاح نمود.
برای نشانه گیری (Marking) باید این مراحل طی شود:
- Marking حتما باید توسط چشم غالب ( آن چشمی که از قدرت دید بالایی برخوردار است) انجام شود. کماندار می تواند چشم دیگر را ببندد اما قابیلیت باز نگه داشتن هر دو چشم به مهارت و نوع تمرین کماندار بستگی خواهد داشت.
- روزنه دید باید دقیقا بر روی هدف قرار گرفته باشد.
- در زمان نشانه گیری زه کمان را مقدار کمی در طرف چپ نشانه یاب نگه دارید به طوریکه بتوانید از طریق آن، هدف راکاملا مشاهده کنید.
رها کردن تیر (Drop The Shot)
مهمترین مرحله در زمان تیراندازی، رها کردن زه است. عمل رها کردن زه، با استفاده از ابزار بند انگشتی که به انگشت شست و اشارۀ دست کماندار بسته شده است، انجام می شود، که باعث می شود کماندار بعد از رهایی، کمان را در دست خود نگیرد و با مچ دست خود به حرکت تیر مسیر ندهد. هر ۳ انگشت باید در یک زمان واحد زه را رها کنند. این عمل به زه اجازه خواهد داد که با کمترین لغزش و تکانی عمل پرتاب را انجام دهد . هنگامی عمل رها شدن تیر به درستی انجام می شود که دست به سمت عقب حرکت کند از آنجایی که عضلات پشت و کتف، دست را به عقب کشیده و زه آزاد می شود. سرخوردن و لغزش تیر بین انگشتان کمی زه را کج خواهد کرد که این باعث جابه جایی افقی در برخورد تیر با هدف خواهد شد.
هنگام رها کردن تیر باید به این نکات توجه داشت که :
- استخوانهای کتف هم زمان با رها کردن انگشتان باید همچنان نزدیک به هم قرار داشته باشند.
- شانه ها در امتداد و راستای یکدیگر قرار گیرند. و در عین حال دستی که کمان را نگه داشته است به صورت خودکار کمی به طرف عقب برگشت کند.
- هم زمان با رها شدن تیر، تیرانداز بایستی ۲ الی۳ ثانیه مکث و سپس دستی که کمان را گرفته است بوسیله وزن خود کمان به آهستگی به سمت پایین حرکت کند.
بیشتر بدانید: آشنایی با تفنگ های بادی وایرخ و گامو
تعقیب تیر تا هنگام برخود به هدف
تعقیب تیر عملی تکمیلی در مراحل تیراندازی با کمان است که تکمیل کننده حفظ تعادل بدن تا هنگام برخورد تیر به هدف می باشد. در این مرحله تیرانداز باید به دستی که کمان را در اختیاردارد پس از شلیک، اجازه فرود آمدن ندهد. زیرا هنگامی که دست شروع به فرود می کند، سبب می شود که تیربه پایین سیبل اصابت کند. همچنین تکان دادن سر برای دیدن محل برخور تیر سبب آن می شود که دست حامل کمان حرکت پیدا کند. بدون تعقیب نمودن تیر در طی مراحل تیراندازی، فرم صحیح رها کردن زه برهم خورده و موجب می شود که یک شلیک ناقص شکل گیرد. تعقیب تیر، مستلزم حفظ کشش درست و مستقیم است. در این وضعیت خط مستقیم (بازوی کمان) رو به سمت هدف قرار می گیرد و کشش به عبارتی ادامه حرکات به طرف ستون فقرات بازوی کمان و دست زه در جای خود باقی خواهند ماند تا زمانی که تیر به هدف برخورد کند. به طور کلی نگاه داشتن دست حامل کمان تا هنگام برخورد تیر با هدف تعقیب مرحله نهایی شناخته می شود.
در این مقاله به طور اصولی به آموزش تیر اندازی با کمان پرداخته شد پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر با این ورزش و سایر ورزش ها به صفحه اصلی سایت ما (کالاورزش)، قسمت * وبلاگ * مراجعه فرمائید.