مقررات و قوانین فوتبال سالانه توسط هیئت بینالمللی فوتبال حفظ و بهروز میشود. هیئتمدیره فوتبال متشکل از 8 عضو است که 4 عضو آنها از فیفا و 4 عضو دیگر از انگلیس، اسکاتلند، ایرلند شمالی و ولز میباشند. همه کشورهایی که در توسعه این ورزش سهیم هستند بایستی تابع قوانین و مقررات مصوب فیفا باشند. اگر بخواهیم کل قوانین فیفا را بازگو کنیم طبیعتاً از حوزه صبر شما خارج است؛ اما بهطورکلی قوانین 17 گانه ای وجود دارد که بهعنوان پایه و اساس فوتبال خواهد بود. قوانین و مقررات بازی فوتبال بهطورکلی در مورد نوع و ماهیت تکنیکها برای بازیکنان و داوران مدون شده است. مقررات در این ورزش غالباً به تعبیر رفتارها، خطاها و جریمههای موجود در طول یک مسابقه و تعریف وظایف داوری نیز خلاصه میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: آشنایی با تاریخچه، قوانین و مقررات بازی هندبال
قوانین فوتبال (مقررات هفده گانه فیفا)
فواید فوتبال و جذابیت آن این ورزش را بهعنوان محبوبترین ورزش در جهان تبدیل کرده است که میلیونها نفر در سراسر دنیا آن را تماشا و دنبال میکنند. امروزه قوانین بازی فوتبال به زبانهای مختلف در جهان ترجمهشده است و این امر منبع خوبی برای مربیان، داوران و حتی طرفداران این رشته ورزشی خواهد بود. ما در این مقاله 17 قانون اساسی و استراتژیک در ورزش Football را در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد.
زمین فوتبال
ازجمله قوانین شاخص در مورد زمین فوتبال سطوح و ابعاد زمین فوتبال خواهد بود. چمن طبیعی و مصنوعی برای یک مسابقه ورزشی فوتبال قابلقبول است اما بایستی رنگ هر سطحی که این رقابت ورزشی را روی آن آغاز میکنید سبز باشد. بهعبارتدیگر صرفنظر از کیفیت چمن مصنوعی، اگر مثلاً رنگش آبی باشد بازی در آن مورد تائید نخواهد بود. علاوه بر رنگ، ابعاد و اندازه استاندارد این زمین ورزشی نیز نباید بیشتر از 120 متر طول و 75 متر عرض باشد.
تعداد بازیکنان
طبق قوانین رسمی Fifa یک مسابقه فوتبال که بین دو تیم برگزار میشود هر تیم بایستی با تعداد 11 بازیکن وارد زمین شود که از این تعداد 10 بازیکن در جریان بازی از مدافع گرفته تا نوک حمله و یک نفر نیز نقش دروازهبان را ایفا میکند. میزان تعویض بازیکنان نیز بسته به نوع رقابت متفاوت است؛ اما بهطورکلی 3 بازیکن مجاز به تعویض خواهند بود. یک نکته جالب دیگر اینکه اگر تعداد بازیکنان کمتر از 7 نفر باشد بازی متوقف خواهد شد.
محوطه جریمه
محوطه جریمه بهنوعی همان محوطه 18 قدمی است که در لیست قوانین 17 گانه فیفا جایداده شده است. در این محوطه میتوان ضربات پنالتی زد. اندازه طول این محوطه نباید از 40.3 متر بیشتر و عرض آن نیز نباید از 16.5 متر تجاوز نماید. اگر یک بازیکن بر روی حریف در این محوطه خطایی مرتکب شود، پنالتی محسوب میگردد.
توپ فوتبال
یک توپ فوتبال استاندارد باید کروی شکل بوده و دارای محیطی در محدوده استاندارد 68 الی 70 سانتیمتر باشد. وزن استاندارد آن نیز بین 410 گرم و 450 گرم خواهد بود. از طرفی توپ باید در محدوده فشار 0.6 تا 1.1 اتمسفر قرار گیرد. ساخت توپ فوتبال دارای اصول و قواعد خاصی بوده و مواد به خصوصی در ساختمان آن به کار گرفته می شوند.
مدت زمان بازی فوتبال
مجموع زمان بازی فوتبال طبق قوانین فیفا 90 دقیقه است که در دونیمه 45 دقیقهای انجام میپذیرد. البته در برخی مسابقات که به شکل حذفی میباشند، ممکن است 30 دقیقه نیز به زمان بازی اضافه گردد. داور یک مسابقه میبایست که وقتهای تلفشده را برای اکثر خطاها و زمان ازدسترفته محاسبه نماید. نکته دیگر در مورد زمان بازی، ورود بازیکنان و کادر فنی به زمین در حدود 5 دقیقه قبل از شروع مسابقه میباشد.
تجهیزات بازیکن
تجهیزات بازیکن شامل این است که یک تیم بایستی پیراهن با آستین، شورت ورزشی، کفش و محافظ ساق پا داشته باشند. جورابهای ورزشی نیز بایستی بهاندازه کافی بلند باشد تا بتوانند تمام ساقبند را بپوشاند. تیمهایی که بازی میکنند باید از رنگهای مختلف پیراهن استفاده کرده تا بهراحتی از حریفان قابلتشخیص باشند.
قوانین داوری
هر مسابقه فوتبال مسئولی دارد که میبایست بازی و قوانین آن را در زمین اجرا کند. درواقع داوران مسئول حفظ شاکله بازی و بررسی خطاهای یک بازیکن به دلیل قانونشکنی در حین بازی خواهند بود. او این توانایی را دارد که در هرلحظه بازی را متوقف کند. داور یک بازی میتواند با نشان دادن کارت زرد جریمه اول را به بازیکن بدهد و در صورت نشان دادن دومین کارت زرد، بازیکن از زمین اخراج شده و تا 3 جلسه اجازه حضور در مسابقه را ندارد. در صورت شدت خطا، داور میتواند مستقیماً باکارت قرمز بازیکن خاطی را اخراج نماید.
کمک داور
کمکداوران بهعنوان همراه داور در زمین خواهند بود تا بازی را مطابق قوانین بهصورت منصفانه مدیریت کند. هر کمکداور در یکطرف زمین قرار میگیرد و وظیفه آن را دارد که تخلفی را که در حاشیههای زمین صورت گرفته را مشخص نماید. مهمترین وظیفه کمکداور، گرفتن آفساید است.
شروع مجدد بازی
شروع مجدد بازی معمولاً بعد از به ثمر رساندن گل، شروع نیمه دوم و یا حتی شروع وقت اضافه بازی خواهد بود. البته این مورد درزمانی که توپ از حاشیههای زمین عبور میکند بایستی مجدداً آغاز شود.
وقت اضافه
طبق قوانین تدوینشده فیفا معمولاً دو بخش از وقت اضافه برای مسابقه منظور میشود. در مسابقات بینالمللی این زمان حدود 15 دقیقه خواهد بود. در این مقررات برخی فنون چون گل طلایی و گل نقرهای بود؛ اما در سال 1382 هجری شمسی فیفا این قوانین را تغییر داد و اینگونه بیان کرد اگر در طی مسابقات فوتبال هر دو گروه در طی 90 دقیقه بازی برندهای نداشتند 2 وقت اضافه 15 دقیقه منظور میشود و بازهم اگر این 2 وقت اضافه هیچ برندهای نداشت بازی به پنالتی کشیده میشود.
توپ در بازی و خارج از بازی
زمانی که در حین بازی توپ فوتبال از حاشیههای زمین از خطوط طولی و یا عرضی عبور کرده و یا به سمت تماشاچیان پرتاب شود بایستی مجدداً توسط تیم حریف مالکیت توپ تصاحب شود.
روش های امتیاز دهی
زمانی که کل توپ از روی خط دروازه عبور کند (منظور همان فضای بین تیرک و زیر طاقی)، درواقع بهنوعی ثبت امتیاز و گل برای تیم محاسبه میشود. البته این شامل هر نوع ضربه آزاد مستقیم و غیرمستقیم و همچنین ضربات پنالتی و کرنر نیز خواهد بود.
قانون آفساید
این قانون بهعنوان یکی از چالشبرانگیزترین قوانین فوتبال بهحساب میآید. به این صورت است که اگر بازیکنی پشت آخرین دفاع حریف قرار گیرد و زمانی که در این موقعیت است، برایش توپی فرستاده شود، بهاصطلاح وی در آفساید میباشد. تشخیص آفساید بیشتر بر عهده کمکداور میباشد.
خطاها و رفتار نادرست
رفتار نادرست جایی است که یک بازیکن بهعمد حریفان خود را در حین بازی هل میدهد و یا حتی آن را بهنوعی متوقف میکند. یک داور میتواند بسته به نوع خطا و جدی بودن آن بازی را متوقف و باکارت های زرد و یا قرمز فرد خاطی را جریمه نماید. خطا میتواند از سمت کادر فنی دو تیم نیز رخ دهد.
برای مشاهده قیمت توپ جام جهانی 2022 کلیک کنید
ضربات پنالتی
زمانی یک ضربه پنالتی به تیم اعطا میشود که بازیکن حریف در محوطه جریمه مرتکب خطا شوند. یا توپ را با دست در محوطه پنالتی زمین خود لمس کند. در این حالت توپ روی نقطه پنالتی قرار میگیرد و فقط دروازهبان و پنالتیزن مجاز به ورود به این منطقه بوده و قادر به ضربه پس از سوت داور خواهد بود. درصورتیکه بازیکنان دیگر قبل از پنالتیزن وارد محوطه شوند، ضربه میبایست تکرار شود.
پرتاب اوت
پرتاب توپ از حاشیه بیرون زمین توسط مالک توپ با دست را همان پرتاب اوت میگویند. پرتاب اوت زمانی به یک بازیکن تعلق خواهد گرفت که توسط بازیکن تیم حریف مالکیت توپ ازدسترفته و این توپ از مرز و یا حاشیه زمین خارج شود. برای پرتاب درست توپ بازیکنان بایستی هر دو پا را روی زمین گذاشته و هر دودست را بر روی توپ بگذارند و از بالا و پشت سر به همتیمی خود پرتاب کند.
ضربه دروازهبان
ضربه دروازه بهعنوان بهترین فرصت دروازهبان در پرتاب و رساندن توپ به آنسوی زمین حریف است. ضربه دروازه بهنوعی آغاز مجدد یک بازی خواهد بود. اگر ضربه مستقیم دروازهبان به زمین حریف رسیده و وارد دروازه شود یک گل لحاظ خواهد شد.
انواع ضربه آزاد در فوتبال
ضربه آزاد را بهنوعی Free kick مینامند. ضربه آزاد توسط یک بازیکن زده میشود و یک دیوار دفاعی از بازیکنان حریف در مقابل توپ در حدود فاصله 9 متری میایستند و بقیه بازیکنان باید خارج از محل جریمه قرار گیرند. شلیک توپ توسط بازیکنانی که ضربه آزاد را میزند دارای قوانین خاصی است که به دو نوع ضربه آزاد مستقیم و غیرمستقیم خلاصه میشود.
ضربه آزاد مستقیم
در ضربات آزاد مستقیم اگر مستقیماً توپ وارد دروازه شود گل محسوب خواهد شد. معمولاً بیشتر ضرباتی که در فوتبال انجام میشود یک ضربه آزاد مستقیم است. در هنگام ضربه آزاد مستقیم که توپ وارد دروازه خودی میشود یک ضربه کرنر برای گروه مقابل محسوب خواهد شد.
ضربه آزاد غیر مستقیم
در هنگام ضربه آزاد غیرمستقیم معمولاً بایستی بهعنوان پاس گل به بازیکنان دیگری آغاز شود. قوانین زدن ضربه آزاد غیرمستقیم به این صورت است که اگر توپ بدون هیچ برخوردی وارد دروازه حریف شود ضربه دروازه اعلام میگردد.