در این مقاله به آشنایی با تجهیزات آموزشی ورزش والیبال به همراه وسایل مورد نیاز برای یک بازی والیبال و همچنین تجهیزات بازیکنان که در هنگام بازی و مسابقه مجاز به استفاده هستند بیان شده است.
۱. تجهیزات آموزشی والیبال
۱.۱ وسایل تمرین پاس دادن
۱.۲ صفحه های چوبی
۱.۳ دستگاه تقویت پنجه
۱.۴ مدیسین بال (توپ طبی)
۲. وسایل مورد نیاز بازی والیبال
۲.۱ تیرک والیبال
۲.۲ تور والیبال (Net)
۲.۳ آنتن تور والیبال
۲.۴ توپ بازی والیبال
۳. تجهیزات بازیکنان والیبال
۳.۱ لباس بازیکنان والیبال
تجهیزات آموزشی والیبال
والیبال ورزشی است که با کمترین امکانات و تجهیزات مربوطه قابل انجام است. و حتی با کمترین هزینه می توان لوازم و تجهیزات آن را تهیه نمود. اما اگر بخواهیم به صورت آکادمیک و حرفه ای به یادگیری تکتیک ها و فنون حرکات تمرینی این ورزش بپردازیم مستلزم آن هستیم تا از وسایل و تجهیزات مدرن آموزشی این ورزش در جهت یادگیری اصولی آن استفاده کنیم. در ادامه به معرفی هریک از تجهیزات آموزشی والیبال، این ورزش پر طرفدار و هیجان انگیز خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
میله توپ نگهدار
میله توپ نگهدار دارای طولی در حدود ۳ متر است که در قسمت انتهایی میله بوسیله یک بند یا طناب نازک، توپ به آن متصل و آویزان می شود تا افراد تحت آموزش برای تمرین آبشار زدن از آن استفاده کنند. برای نصب توپ به میله می توان از توری و بند یا طناب نازک در جهت تنظیم ارتفاع توپ بر حسب مقدار قد افراد تحت آموزش استفاده نمود.
وسایل تمرین پاس دادن
گونه های متفاوتی از این وسیله طراحی و ساخته شده است که با توجه به امکانات تمرین مورد استفاده قرار گرفته می شود. وسایل تمرین پاس دادن در حقیقت به عنوان یک هدف تعین شده برای پاسور تلقی می شود که پاسور باید به سمت هدف، تمرین ارسال پاس را انجام دهد. یک نوع این وسیله به آسانی بر روی تور نصب می شود و نوع دیگر آن دارای پایه هایی است که بر اساس نوع ارسال پاس در قسمت های مختلف تور نیز قابل نصب می باشد.
صفحه های چوبی
صفحه های چوبی برای آموزش تمرین های دفاع روی تور مورد استفاده قرار گرفته می شوند. صفحه های چوبی بوسیله دسته هایی که بر پشت آنها نصب شده بر روی کف دستان بازیکن قرار می گیرند و در دارای ابعاد ۲۰ * ۲۰ سانتی متر، و بزرگتر از کف دست ها هستند. و از کارایی بالایی برای آموزش دفاع روی توپ برخورداند به گونه ای که در حین تمرین از انگشتان و پنجه های آموزش گیرنده محافظت مطلوبی به عمل می آورد و از آسیب های احتمالی جلوگیری می کند.
تشک نرم (اسفنجی)
تشک های نرم در زمان آموزش دفاع روی تور برای قرار گرفتن فرد تحت آموزش بر روی آن و سایر تمرینات آموزشی کاربرد دارند. ورزشکار تحت آموزش در هنگام یادگیری و اجرای دفاع روی تور بدون نیاز به پرش بلند و با تمرکز بیشتر تکنیک دفاع روی تور را فرا می آموزد.
دستگاه تقویت پنجه
دستگاه تقویت پنجه ها تشکیل شده از چند میله است که در وسط دستگاه وزنه ای آویزان شده قرار دارد که فرد یا افراد تحت آموزش بایستی تا حد ممکن میله دستگاه را به گردش درآورند تا با گردش میله وزنه نیز در جهت گردش به حرکت درآید. انجام این تمرین آموزشی موجب تقویت پنجه دست ورزشکاران می شود.
مدیسین بال (توپ طبی)
مدیسین بال یا همان توپ طبی یکی از تجهیزات آموزشی است که در جهت تقویت بدنی افراد تحت آموزش نقش تاثیر گذاری را ایفاء می کند. توپ طبی با وزن های متفاوت بسته به نوع فعالیت تمرینی تولید می شود و در اکثر رشته های ورزشی برای تقویت بدنی ورزشکاران در تمرینات بدنسازی آن ورزش مورد استفاده قرار می گیرد.
بیشتر بدانید: راه های تقویت عضلات بدن با مدیسین بال
توپ نگهدار فنری
توپ نگهدار فنری همانطور که از نامش پیدا است وسیله ای تشکیل شده از میله و دو فنر است که توپ را در میان دو فنر نصب شده بر روی میله ثابت نگه می دارد. این وسیله برای آموزش و تمرین آبشار، دفاع روی توپ و سرویس زدن مورد استفاده قرار می گیرد.
سبد توپ
سبد جمع آوری توپ یکی از لوازم ضروری هر ورزش توپی محسوب می شود. استفاده از سبد توپ در هنگام انجام تمرین مانع از پراکندگی توپ های تمرینی می شود. این وسیله از اتصال چند میله فلزی به همراه چند چرخ تشکیل شده است که معمولا با پارچه برزنتی دور تا دور آن محصور شده و ظرفیت نگهداری ۱۰ الی ۱۲ توپ را نیز دارا می باشد.
چهار پایه
چهار پایه در تمرینات والیبال جزوء لوازم ورزشی مربی محسوب می شود تا بتواند عملکرد تمرینی بازیکنان را زیر نظر داشته باشد تا بتواند نکات آموزش را به بازیکنان گوشزد نماید. این چهار پایه ها معمولا دارای ارتفاعی بیش از ۱ متر است و بایستی از استحکام لازم برخوردار باشد .
وسایل مورد نیاز بازی والیبال
با وسایل و تجهیزات خیلی کمی می توان یک بازی والیبال را انجام داد اما کیفیت لوازم نیز می تواند در بازی تاثیر گذار باشد در ادامه به وسایل مورد نیاز بازی والیبال خواهیم پرداخت.
تیرک والیبال
شاید بتوان گفت که تیرک ها فقط جزوء لوازم گران ورزش والیبال محسوب می شوند و برای حفظ ایمنی و سلامت بازیکنان بایستی با دقت و وسواس انتخاب شوند. تیرک هایی که بوسیله وزنه و یا سیم و کابل به دیوار و یا زمین نصب می شوند بسیار خطرناک و غیر قانونی هستند. این نوع تیرک ها ممکن است در هنگام بازی موجب آسیب بازیکنان شوند. نصب تیرک ها باید به این گونه باشد که در سوراخ های کناری زمین قرار گیرند و یا به زمین پیچ شده باشند. و اگر دارای پایه هستند نبایستی پایه آنها در جلو قرار گرفته باشد زیرا ممکن است در هنگام بازی موجب برخورد بازیکن و مصدومیت شود.
تور والیبال (Net)
تور های والیبال در انواع تمرینی و مسابقه ای تولید می شوند. تورهای تمرینی به جهت استفاده زیاد در هنگام تمرین تنها برای ۱ فصل قابل استفاده هستند در مقابل تورهای والیبال مسابقه ای چون در مسابقات مورد استفاده قرار می گیرند می توانند تا ۲ الی ۳ فصل کیفیت خود را حفظ کرده و قابل استفاده باشند. یک تور استاندارد والیبال باید دارای ارتفاعی به طول ۵.۹۰ سانتی متر و عرض ۱ متر باشد و همچنین دارای شبکه هایی به ابعاد ۱۰ *۱۰ سانتی متر مربع و از حالت ارتعاشی مناسبی نیز برخوردار باشد.استفاده از تورهای تمرینی برای آموزش بازیکنان و یا برای بازی در خارج از سالن می تواند گزینه خوبی باشد. اما لزومأ خرید خوب و مناسبی برای بازی محسوب نمی شوند زیرا از قابلیت ارتعاشی بسیار پائینی برخور دارند و توپ پس از برخورد با این نوع توپ متوقف می شود.
آنتن تور والیبال
طول یک تور والیبال از عرض یک زمین والیبال بیشتر است و دارای یک نوار سفید رنگ بر بالای تور و پائین تور است. بر بالای خط میانی زمین بازی یک نشان سفید رنگ قرار گرفته که بر روی این نشان یک آنتن از جنس فایبرگلاس به طول ۸۰ سانتی متر بالاتر از تور نصب می شود تا در هنگام بازی توپ به این قسمت برخورد کند و یا از خارج از تور گذر کند، انجام خطا توسط داور اعلام شود. معمولا این آنتن ها از دو بخش تشکیل شده اند به طوری که ۸۰ سانتیمتر آن بالای تور قرار می گیرد و ۱ متر آن به اندازه عرض تور نصب می شود.
توپ بازی والیبال
اصلی ترین نکته در مورد توپ والیبال وزن استاندارد و جنس رویه آن است که باید از لایه ای چرم تشکیل شده باشد. توپ های سنگین و غیر استاندارد موجب مصدومت مچ و انگشتان بازیکنان می شود. معمولا در تمرینات از توپ های نرم که از پلاستیک و یا فوم فشرده شده ساخته شده اند استفاده می شود، زیرا این نوع توپ ها در تمرین موجب مصدومیت بازیکنان نمی شوند. لازم به ذکر است که توپ های از جنس وینیل، نایلون و یا لاستیک نیز تولید می شوند اما از کیفیت پائینی برخوردار اند و به هیچ عنوان استفاده از این توپ ها توصیه نمی شود.
به طور کلی توپ های مخصوص مسابقه در دو دسته توپ های استاندارد بین المللی و باشگاهی هستند. بر روی توپ های استاندارد بین المللی لوگو فدراسیون جهانی والیبال (FIVB) نقش بسته است. تمام توپ های استاندارد مسابقه به صورت یک تکه ساخته شده و دارای یک لاستیک سراسری هستند که با نوارهای از جنس چرم مستور شده اند. بهترین و استاندارد ترین نوپ های والیبال از جنس چرم نرم و یک تیوپ میانی تشکیل شده اند و از سوزن های نازک و مرغوبی برای باد کردن آنها استفاده می شود و دارای سوپاپ هم سطح با رویه توپ می باشند.
تجهیزات بازیکنان والیبال
تجهیزات بازیکنان والیبال برای یک بازی رسمی در پوشاک آنان خلاصه می شود که در ادامه به نوع پوشش و مقررات پوشش بازیکنان خواهیم پرداخت.
لباس بازیکنان والیبال
استفاده از انواع لباس ورزشی در والیبال دارای قوانین خاصی است. در یک مسابقه رسمی والیبال بایستی پیراهن بازیکنان در قسمت جلو و پشت آن کاملا یک رنگ باشد و تمامی بازیکنان چه مردان و یا زنان باید در هنگام بازی قسمت پائین پیراهن خود را در درون شورت ورزشی قرار دهند. استفاده از تی شرت در زیر پیراهن ورزشی مجاز نمی باشد مگر با مجوز کتبی پزشک مربوطه که در چنین صورتی باید تی شرت همرنگ با پیراهن بازی باشد. شورت ورزشی بازی بایستی در قسمت جلو و پشت یک رنگ باشد اما الزامی به همرنگ بودن با پیراهن بازی ندارد. در صورتی که بازیکن از زیر شورتی و یا کشاله استفاده کند و از شورت ورزشی بیرون زده باشد باید همرنگ با شورت ورزشی باشد.
بازیکنان بایستی برای بازی از پیراهنی استفاده کنند که دارای شماره در پشت و جلو باشد و رنگ های شماره ها باید متمایز با رنگ پیراهن و خوانا باشد. شماره پشت بازیکن باید به ابعاد ۲۰ سانتیمتر و در قسمت جلو پیراهن به ابعاد ۱۰ سانتیمتر و به عرض ۲ سانتی متر باشد و شماره بازیکنان یک تیم از بین عدد ۴ تا ۱۵ انتخاب شده باشد. استفاده از لوازمی همچون دستبند، مچ بند، بازو بند و اشیایی که دارای جنس سخت هستند در یک مسابقه رسمی ممنوع است و سر داور بازی اجازه حضور بازیکنان به داخل مسابقه با این لوازم را نخواهد داد. اما استفاده از وسایلی همچون بازوبند، ساق بند، شانه بند، هد بند و حتی عینک اگر از پوشش مناسبی برخوردار باشند که موجب آسیب وارد شدن به بازیکنان نشود مجاز می باشد.
بیشتر بدانید: عوامل موثر در انتخاب یک کفش والیبال