در این مقاله به تاریخچه ورزش بوکس در ایران و چگونگی ورود بوکس و فعالیت آن، اولین مسابقات رسمی بوکس در ابران و چگونگی تاسیس فدراسیون بوکس به همراه عملکرد ورزش یوکس پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران خواهیم پرداخت.
۱. چگونگی ورود ورزش بوکس به ایران
۲. آغاز فعالیت رسمی بوکس در ایران
۳. برگزاری اولین مسابقات بوکس کشور و تاسیس فدراسیون
۴. ورزش بوکس پس از پیروزی انقلاب اسلامی
ورزش بوکس از جمله ورزش های رزمی است که دو ورزشکار با ضربات مشت و با اعمال تکنیک های خاص مشت زنی در دو دسته بوکس آمانوری و حرفه ای با یکدیگر مبارزه می کنند. ورزش بوکس در کشورمان طرفداران بسیاری دارد و قهرمانان صاحب نامی را در عرصه رقابتهای المپیک و آسیایی به جهانیان معرفی کرده است. در مقالات قبلی به بررسی وسایل و تجهیزات ورزش بوکس پرداختیم در این قسمت بر آن شدیم تا با چگونگی ورود ورزش بوکس و تاریخچه آن در کشورمان آشنا شویم.
بیشتر بدانید : لباس و تجهیزات ورزش بوکس
چگونگی ورود ورزش بوکس به ایران
شنیده ها حاکی از آن است که شخصی آمریکای با نام هوارد باسک رویل که از طرف دولت ایالات متحده بعنوان مدیر یک کالج آمریکایی در شهررضائیه (ارومیه فعلی) منصوب شده بود، شخصی است که بوکس را به کشورمان آورده است. باسک رویل پس از حضور در ایران با مشروطه خواهان آشنا و به جرگه آن پیوست و در قیام مشروطه خواهان حضور داشته و در طی یکی از جنگ های مشروطه در زمان استبداد صغیر کشته شد. در آن دوران عامه مردم با ورزش بوکس آشنایی نداشتند تنها دانشجویانی که برای تحصیل به دیار فرنگ رفته بودند در اروپا و آمریکا با این ورزش آشنایی پیدا کرده بودند و پس از آن در عصر پیشرفت صنعت سینما در کشورمان فیلم هایی مضمون بوکس در کشورمان نمایش داده می شد و جوانان با دیدن این قبیل فیلم ها بوکس تمرین می کرند اما همچنان خبری از باشگاه بوکس و یا مربی ورزش بوکس در کشور وجود نداشت.
آغاز فعالیت رسمی بوکس در ایران
در سال ۱۳۱۴ یک مهندس کمپانی نفتی اشکودا با نام فایت که اهل کشور چکسلواکی بود مامور خدمت در ایران شد. فایت در ایران شخصی شناخته شده نبود اما در اروپا همه وی را می شناختند زیرا فایت از قهرمانان بوکس سنگین وزن اروپا بود که در یک مسابقه ماکس شملینگ آلمانی قهرمان و اسطوره مشت زنی اروپا را ناک اوت کرده بود. پس از حضور فایت در ایران دو دانش آموز مدرسه نظام به نام های ناطقی و زنگنه، که از علاقمندان به ورزش بوکس بودند و اخبار و اطلاعات این ورزش را دنبال می کردند پس از ملاقات با فایت از او خواستند که اجازه دهد با وی تمرین کنند. با ورود مستشاران و اتباع مختلف اروپایی و امریکایی در کشورمان مردم بیشتر با ورزش بوکس آشنا شدند به طوری که در شهرهای مختلف کشور دوستداران بوکس به تمرین و یادگیری فنون بوکس از خارجی ها شدند. با شناخته شدن ورزش بوکس در کشور در سال ۱۳۱۸ رضا شاه دستور برگزاری مسابقات قهرمانی بوکس کشور را صادر کرد. باید خاطر نشان کرد که این ورزش تا سال ۱۳۲۴ به دلیل عدم وجود وسایل و تجهیزات و مربی حرفه ای ورزش بوکس، این ورزش در زمرمه برنامه های رسمی فعالیت ورزشی کشور نبود. در این سال برای اولین بار این ورزش با تائید سازمان تربیت بدنی وقت به جرگه برنامه های ورزشی دانشگاه ها و مراکز نظامی پیوست و باشگاههای رسمی بوکس شروع به فعالیت کردند.
برگزاری اولین مسابقات بوکس کشور و تاسیس فدراسیون
همانطور که گفته شد با فرمان رضا شاه اولین مسابقات بوکس کشور برگزار شد این مسابقات با نظارت نمایندگان وقت سازمان تربیت بدنی (محمد پور- عبدا.. نادری) با وسایل و تجهیزات آمریکایی و با قضاوت داورانی از آمریکا برگزار شد که در پایان مسابقات ابوالفضل صدری رئیس سازمان تربیت بدنی وقت هدایایی به جهت قدردانی از برگزاری مسابقات، آموزش و تمرین به آمریکایی ها اهدا کرد که این هدایای نفیس پایه گذار نزدیکی بیشتر ارتباط ورزشی آمریکا و کشورمان در ورزش بوکس شد به طوری که آمریکایی ها مربیان زیادی را جهت آموزش ورزش بوکس به ایران فرستاند. ورزش بوکس با آموزش مربیان آمریکایی در کشورمان به نحوی پیشرفت کرده بود که همواره در مسابقات بوکسورهای کشورمان در مصاف با حریفان آمریکایی پیروز مسابقه بودند به طوری که سروان پل دولین مسئول ورزش مستشاران آمریکایی در ایران خطاب به رئیس سازمان تربیت بدنی وقت با گلایه عنوان می کند: بد نیست؟ با دستکش بوکس خودمان، مربیان و پزشکان خودمان، کلا با دست خودمان ما را کتک می زنید؟
در سال ۱۳۲۴ به دستور رئیس سازمان تربیت بدنی وقت شادروان عبدا.. نادری مسئول شد تا لوازم و تجهیزات بوکس برای برگزاری مسابقات کشوری را فراهم کند. در همین سال برای برگزاری مسابقات رسمی قهرمانی بوکس کشور با کمک آمریکایی ها قوانین و مقررات، انتخاب داوران و مشخص شدن اوزان مسابقات تنظیم و اولین مسابقات رسمی بوکس کشور انجام گرفت. نادری تا سال ۱۳۳۳ به عنوان مسئول بوکس کشور منصوب شد وی را می توان بنیانگذار بوکس کشور خطاب کرد. پس از ایشان امیر اعلایی مدیریت بوکس کشور را برعهده گرفت تا در سال ۱۳۴۱ علی عبده رسما به عنوان ریاست فدراسیون بوکس منصوب شدند. در سال ۱۳۴۶ ساگینیان به عنوان ریاست فدراسیون بوکس انتخای شد اما پس از گذشت ۲ سال ریاست این فدراسیون را قطبی بدست گرفت و پس از چهار ماه مجددا امیر اعلایی به سمت ریاست فدراسیون بوکس منصوب شد. تا زمان انقلاب اسلامی کشورمان همواره مسابقات قهرمانی بوکس در وزن های مختلف برگزار می شد. در سال ۱۳۵۸ امیر اعلایی زیر نظر کمیته ملی المپیک شورای فدراسیون بوکس را تشکیل داد.
بیشتر بدانید: فواید و مضرات ورزش بوکس
ورزش بوکس پس از پیروزی انقلاب اسلامی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوکس پس از فعالیتی ۳۴ ساله با مصاحبه یکی از روحانیون در شبکه ۱ سیما متوقف شد. و برای مدت ۱۰ سال مربیان و پیشکسوتان این ورزش موفق به بازگشایی فدراسیون نشدند. در سال ۱۳۶۸ رئیس جمهور وقت آقای هاشمی رفسنجانی تعدادی از مربیان و پیشکسوتان بوکس را به حضور پذیرفتند و در اواخر همان سال با جلب نظر مقامات کشوری و مجلس شورای اسلامی نماینده ای از مجلس به نام آقای احمد ناطق نوری بع عنوان اولین رئیس فدراسیون بوکس کشور پس از انقلاب اسلامی منصوب شدو اقدام به احیای این ورزش نمود. ورزش بوکس پیش از انقلاب موفق به کسب عناوین بین المللی چشمگیری نشده بود اما پس از پیروزی انقلاب با همت مسئولین این ورزش بوکس کشورمان پیشرفت چشمگیری نمود به طوری که در سال ۱۹۹۸ میلادی در مسابقات جهانی که در کشور چین برگزار شد نمایندگان کشورمان آقایان موسوی و مولایی در وزن های ۷۵ و ۸۱ کیلو موفق به کسب نشان برنز جام جهانی شدند. در سال ۱۳۸۷ در جام ستارگان جهان در چین تایپه سپه وند و مظاهری موفق به کسب نشان برنز مسابقات شدند. بابک مقیمی در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا ، سپه وند در المپیک ۲۰۰۸ چین و احسان روزبهانی در المپیک ۲۰۱۲ لندن تا آستانه کسب مدال قرار داشتند اما با بد اقبالی موفق به کسب نشان نشدند.
ورزش بوکس با قدمتی ۷۰ ساله در کشور در مسابقات آسیایی در پیش از انقلاب تنها ۱۴ مدال طلا، ۱۴ مدال نقره و ۲۸ مدال برنز کسب کرد اما با پس از پیروزی انقلاب اسلامی کشورمان و با توجه به وقفه ۱۰ ساله ای که این ورزش فعال نبود در مسابقات آسیایی مشت زنان کشورمان موفق به کسب ۱۵ مدال طلا ، ۲۱ مدال نقره و بیش ۵۰ مدال برنز برای کشور شدند که این نشان از پیشرفت این ورزش پس از انقلاب در کشورمان است. در اواخر سال گذشته ناطق نوری پس از ۲۸ سال ریاست فدراسیون بوکس کشور را به حسین ثوری سپرد و از طرف سازمان ورزش و جوانان به احترام ۲۸ سال فعالیت و احیای ورزش بوکس کشور به عنوان ریاست افتخاری فدراسیون بوکس انتخاب شد.